Brain Rules
(นายอนุกูล เมฆสุทัศน์)
นักวิชาการวิทยาศาสตร์ศึกษา
- เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับสมอง จากหนังสือ Brain rules เขียนโดย John Medina เป็นความรู้จากงานวิจัยเกี่ยวกับสมอง เหมาะสำหรับคนที่ต้องการพัฒนาตัวเองและดึงพลังศักยภาพที่แฝงอยู่ภายใน
เป็นหนังสือที่มีคนแปลเป็นภาษาไทยแล้ว เห็นวางขายในร้าน Kinokuniya สาขา Emquatier- เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับสมองจะช่วยให้เราใช้คอมพิวเตอร์ในหัวเราได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยให้เรียนรู้ได้ดีขึ้นและฉลาดขึ้น
- สมองเป็นอวัยวะที่ซับซ้อนและสุดยอด นักวิจัยใช้เครื่องสแกนสมองและมีวิธีที่จะช่วยให้เข้าใจการทำงานของสมอง
- เข้าใจโครงสร้างและการทำงานของสมอง เพื่อให้เราสามารถเปลี่ยนวิธีคิดและช่วยให้คิดได้ดียิ่งขึ้น
- สมองเราวิวัฒนาการมาจากการที่บรรพบุรุษเราออกกำลัง เดิน วิ่ง ค้นหาอาหาร
- สมองเรายังเข้าใจว่าเราต้องต่อสู้เพื่อเอาตัวรอดจากสัตว์นักล่า ยังโหยหาการออกกำลังกาย
- การจะจำข้อมูลได้นานขึ้น เราต้องหมั่นทบทวน และทบทวนความจำและเว้นระยะห่าง ทำให้สมองเราเข้าใจว่าที่เราต้องทบทวนเพราะข้อมูลมีความสำคัญ มีความหมาย
- อย่ายึดติดกับสิ่งที่เรารู้อยู่แล้ว ยังมีสิ่งที่เรายังไม่รู้อีกเยอะ เรายังสามารถเรียนรู้และฝึกฝนได้อีกเยอะ
- หัดใช้ประสาทสัมผัสทุกส่วน โดยเฉพาะการมองเห็น การใช้รูปภาพประกอบการเรียนรู้ จะทำให้เข้าใจง่ายและจำได้ดีขึ้น
- การออกกำลังกายจะช่วยให้สมองเราทำงานได้ดีทำให้มีความสุขมากขึ้นการนอนหลับก็สำคัญเช่นกัน เพราะจะช่วยให้เราจำข้อมูลได้ดีขึ้น
- เราจะทำยังไงให้สมองเราทำงานได้ดีขึ้น บางคนอาจจะเคยลองหลายวิธีแล้วเช่น ฟังเพลง หรือเขียนบันทึกประจำวัน
- อารมณ์มีผลต่อการเรียนรู้และจดจำข้อมูล เราจะจำเหตุการณ์ที่มันกระทบกับอารมณ์ได้ดี
สมองของมนุษย์ เป็นระบบที่ซับซ้อน และเปลี่ยนแปลงได้เรื่อย ๆ ตามประสบการณ์ การฝึกและการเรียนรู้ การทำความเข้าใจการทำงานของสมอง การออกกำลังกายและนอนให้พอ และหลีกเลี่ยงความกดดันหรือความเครียดเรื้อรัง หัดใช้ประสาทสัมผัสหลายๆ ส่วน จะช่วยทำให้จำข้อมูลได้ดีขึ้นความสงสัยทำให้เกิดการเรียนรู้ เด็กที่กำลังโต จะมีความคิดเหมือนนักวิทยาศาสตร์ จะสงสัยและลองอะไรใหม่ๆ อยู่เสมอ ลองดูว่าทำแบบนี้แล้วจะเกิดอะไรขึ้น สมองของเด็กจะยุ่งอยู่กับการเก็บข้อมูล และแนวคิดที่จะช่วยให้เด็กเข้าใจสถานการณ์ และสมองของผู้ใหญ่ก็ยังสามารถปรับเปลี่ยนได้ ทำให้เราทุกคนเรียนรู้ได้ตลอดชีวิต
สมองกับการออกกำลังกาย
การออกกำลังกายเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ร่างกายและจิตใจทำงานได้ดี เหมือนกับ Jack La Lanne ในวันเกิดปีที่ 70 ได้ว่ายน้ำข้าม Long Beach, California บรรพบุรุษมนุษย์ในยุคแรกๆ ต้องเดินทางไกลมากเพื่อออกหาอาหาร นั่นเป็นเหตุผลที่ทำให้สมองเกิดการเปลี่ยนแปลง วิวัฒนาการเพื่อให้เหมาะสมกับกิจกรรมที่ทำเป็นประจำ ถึงแม้ตอนนี้เราไม่ต้องวิ่งไล่ล่าสัตว์ออกหาอาหาร แต่สมองก็ยังโหยหาช่วงเวลานั้นอยู่เสมอ ดังนั้นถ้าจะให้ใช้สมองได้อย่างเต็มที่ เราก็ต้องออกกำลังกายด้วย การเดินแค่วันละครึ่งชั่วโมง อาทิตย์ละ 2-3 ครั้ง ก็เพียงพอที่จะทำให้เราคิดและเรียนรู้ได้ดี และยังช่วยป้องกันโรคสมองเสื่อมได้อีกด้วย เด็กที่มีปัญหาสมาธิสั้นก็จะได้รับประโยชน์จากการออกกำลังกาย การออกกำลังกายจะทำให้เลือดและออกซิเจนไหลเวียนได้ดีขึ้น ช่วยให้สมองมีสุขภาพดี ช่วยกำจัดของเสียที่อยู่ในร่างกาย สมองที่หนักเพียง 2% ของร่างกาย แต่ต้องการพลังงานมากถึง 20% สมองต้องการพลังงานจากอาหารน้ำ และต้องการออกซิเจน ออกกำลังกายจะช่วยให้จิตใจทำงานได้ดี มีสุขภาพจิตที่ดี การออกกำลังกายจะช่วยกระตุ้นร่างกายให้เสริมสร้าง ซ่อมแซมตัวเอง สร้างฮอร์โมนส์ และช่วยให้สมองทำงานได้ดี การออกกำลังกายจะช่วยทำให้ร่างกายได้ใช้พลังงานจากอาหารที่เรากินเข้าไป เมื่อเราออกกำลังกายร่างกาย จะเพิ่มการหมุนเวียนเลือด การไหลเวียนเลือดที่เพิ่มมากขึ้น ก็จะทำให้ร่างกายสร้างเส้นเลือดมากขึ้น ทำให้การส่งเลือดทำได้ง่ายขึ้น ให้นำส่งไวตามินแร่ธาตุและการกำจัดของเสีย ดังนั้นเมื่อเราขยับร่างกาย นอกจากจะทำให้เรารู้สึกดีแล้ว เรายังรู้สึกกระฉับกระเฉง และยังทำให้คิดได้ดีขึ้นด้วย การออกกำลังกายยังช่วยทำให้เนื้อเยื่อในร่างกาย มีสุขภาพดีขึ้นด้วย โดยการกระตุ้นการสร้างฮอร์โมนส์ เช่น Brain-derived neurotrophic factor (BDNF) ซึ่งเป็นหนึ่งใน Growth hormones (GH) BDNF ช่วยทำให้เซลล์ประสาททำงานได้ดี ช่วยสร้างเซลล์ประสาทใหม่ๆ และเพิ่มความเชื่อมโยงระหว่างกัน ดังนั้น ยิ่งเราออกกำลังกาย เราก็จะยิ่งมีสุขภาพสมองที่แข็งแรง
สมองกับการนอนหลับ
ไม่หลับก็ลืม ร่างกายเราจะทำงานได้ไม่ดีถ้าไม่ได้ นอนหลับ นอนไม่พอ 2-3 วันก็จะทำให้เครียดและความจำไม่ดี เราต่างก็มีพฤติกรรมการนอนที่ต่างจากคนอื่น ๆ เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง เราแต่ละคนมีเวลาที่ควรเข้านอนที่แตกต่างกัน การนอน ทำให้เราอ่อนแอ เวลานอนเราจะไม่มีสติ ไม่รับรู้ ทำให้ตกเป็นเหยื่อของนักล่าได้ง่าย ๆ แต่มนุษย์เราก็วิวัฒนาการมาพร้อมกับการนอน ดังนั้นจึงต้องมีเหตุผลที่ดีมาก ๆ ที่เราควรนอนหลับ เกิดอะไรขึ้นบ้างในขณะที่เรานอนหลับ การนอนเปิดโอกาสให้ร่างกายได้สร้างเสริม ซ่อมแซมร่างกายและจิตใจ ตลอดทั้งวัน ร่างกายและจิตใจเราต้องเจอเหตุการณ์ ต้องทน ต้องรับภาระหนัก ถ้าเรานอนหลับไม่เพียงพอ และถ้าเราปล่อยไว้นานเป็นอาทิตย์ ก็จะยิ่งเกิดปัญหาสะสมต่อไปอีก
งานวิจัยพบว่า ทหารที่รับผิดชอบภารกิจยากๆ และต้องใช้เครื่องมือที่ซับซ้อน นักวิจัยปล่อยให้ทหารต้องตื่นตัวอยู่ตลอดทั้งคืนเป็นเวลา 1 คืน และหลังจากนั้นให้ทำแบบทดสอบด้านการจดจำในวันถัดไป การอดนอนเพียงแค่คืนเดียวก็ส่งผลทำให้ ผลการทดสอบตกลงไปถึง 30% และถ้าอดนอนติดต่อกัน 2 คืน ก็จะส่งผลให้คะแนนตกลงไปถึง 60%
และมีงานวิจัยที่พบว่า คนที่นอนน้อยกว่า 6 ชม ต่อคืนติดต่อกัน 5 คืน จะทำให้ความสามารถด้านการจดจำ การคิดและการเรียนรู้ ตกลงไปเท่ากับคนที่อดนอนเป็นเวลา 2 วันติดกัน นาฬิกาชีวิต มีผลต่อการนอน เราทุกคนมีธรรมชาติของการนอน มีเวลาที่ควรนอนแตกต่างกัน ระยะเวลาที่ต้องนอนต่างกัน บางคนตื่นเช้า ตื่นก่อน 6 โมง ก็จะเป็นคนที่ตื่นตัวในเวลาก่อนเที่ยง ส่วนบางคนที่นอนดึกเกือบตี 3 ก็จะตื่นตัวมากที่สุดในช่วงเวลาประมาณ 6 โมงเย็น
อ้างอิง : https://www.nicetofit.com
