เทคโนโลยีการสื่อสารจากอดีตจนถึงปัจจุบัน
เรียบเรียงโดย
(นายมานิต คาวีวงศ์)
นักวิชาการวิทยาศาสตร์ศึกษา
ย้อนรอยเทคโนโลยีด้านการสื่อสารของโลก นับตั้งแต่จิตรกรรมบนผนังถ้ำในยุคหิน จนถึงการสื่อสารสุดล้ำ ฉับไวที่เชื่อมโลกทั้งใบถึงกันในปัจจุบัน มนุษย์เราเป็นสัตว์สังคมที่อยู่ร่วมกันและมีการสื่อสาร กันตลอดเวลา และด้วยความชาญฉลาดของมนุษย์ในการถ่ายทอดเรื่องราวต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะด้วยจุดประสงค์ในด้านความเชื่อทางศาสนา การบันทึกเรื่องราว หรือแม้แต่การส่งสาร เหล่านี้เองที่ก่อให้เกิดการประดิษฐ์คิดค้นเทคโนโลยีใน การสื่อสารใหม่ ๆ ที่ค่อย ๆ เชื่อมโลก จากกลุ่มคนเล็ก ๆ สู่คนในอีกฟากโลกหนึ่ง และเชื่อมต่อกันได้ทั้งโลก ก่อให้เกิดกระบวนการศึกษาเรียนรู้ต่าง ๆ ตามมา สำหรับการสื่อสารที่ผ่านมาของโลกในแต่ละยุคจะเป็นอย่างไรบ้างนั้น ตามมาดูกันได้เลย
1. จิตรกรรมบนผนังถ้ำ (Cave Painting) พบตามบริเวณแถบตอนใต้ของฝรั่งเศส ยุค 30,000 ปีก่อนคริสตศักราช มักจะวาดเป็นรูปสัตว์หรือสัญลักษณ์ต่าง ๆ โดยมีรูปคนผสมอยู่บางภาพ โดยเรื่องราว ของภาพส่วนมากเกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่ การดำรงชีวิต การล่าสัตว์ ตามความเชื่อเรื่องอภินิหารต่าง ๆ โดยสันนิษฐานว่าผู้วาดน่าจะเป็นหัวหน้าหมู่บ้านหรือพ่อมดหมอผี
2. สัญลักษณ์แทนคำ (Pictograms) พบได้ในประเทศจีนและอียิปต์โบราณ ยุค 5,000 ปี ก่อนคริสตศักราช โดยเป็นการวาดรูปภาพที่หรือสัญลักษณ์ที่สื่อถึงแนวคิด วัตถุ หรือกิจกรรมต่าง ๆ ซึ่งนำไปสู่การเกิดอักษรภาพไฮโรกลิฟ (Hieroglyphics) ของอียิปต์ และตัวอักษรจีนนั่นเอง
3. พิราบส่งสาร (Carrier Pigeons) หรือที่เรียกกันว่า ไปรษณีย์นกพิราบ พบได้ในอาณาจักรกรีกโบราณ ในยุค 776 ปี ก่อนคริสตศักราช โดยการนำข้อความมาผูกติดไปกับนกพิราบเพื่อให้บินส่งข้อความนี้ ไปยังจุดหมาย
4. ระบบไปรษณีย์ครั้งแรกของโลก (First Postal Service) ถูกวางระบบขึ้นโดยพระเจ้าไซรัสมหาราช แห่งเปอร์เซีย เมื่อ 550 ปี ก่อนคริสตศักราช เพื่อนำมาใช้ในจักรวรรดิอาคีเมนิดของพระองค์
5. กำเนิดมาราธอน (The Marathon Man) ย้อนกลับไปเมื่อ 530 ปี ก่อนคริสตศักราช ในยุค ของอาณาจักรกรีกโบราณ ทหารกรีกโบราณนาม ฟิดิปปิเดซ (Pheidippides) ได้ออกวิ่งเป็นระยะทางถึง 150 ไมล์ ภายใน 2 วัน โดยไม่ได้หยุดพักผ่อน เพื่อแจ้งข่าวชัยชนะของเอเธนส์ที่มีเหนือกองทัพเปอร์เชีย และส่งสารสงครามแห่งมาราธอน (Battle of Marathon) ไปยังกรุงเอเธนส์
6. เฮลิโอกราฟ (Heliographs) หรือการส่งสัญญาณด้วยกระจกสะท้อนแสง อาทิตย์ พบได้ ในจักรวรรดิโรมัน เมื่อ ค.ศ. 37 (พ.ศ. 580) โดย จักรพรรดิไทบีเรียส หรือ ไทบีเรียส จูเลียส ซีซาร์ ออกัสตัส แห่งจักรวรรดิโรมัน ได้ส่งสารด้วยวิธีนี้จากเกาะคาปรี (Capri) ไปยังแผ่นดินใหญ่ เพื่อออกคำสั่งในแต่ละวัน
7. กระดาษ (Paper) ถูกประดิษฐ์คิดค้นขึ้นครั้งแรกในโลกที่ประเทศจีน เมื่อ ค.ศ. 105 (พ.ศ. 648) โดย ไช่หลุน ปราชญ์เมธีสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออก โดยการนำเปลือกของต้นไม้, ป่าน, เศษผ้า และตาข่าย ดักปลา มาบดผสมกันจนป่น แล้วนำมาตากแห้งจนกลายมาเป็นแผ่น ๆ และกระดาษก็ได้กลายมาเป็นสิ่งประดิษฐ์ชิ้นสำคัญของโลก ที่จะเป็นต้นกำเนิดของวิทยาการต่าง ๆ ของโลกในเวลาต่อมา
8. คนป่าวประกาศราษฎร (Town Crier/Bellman) เกิดขึ้นในประเทศอังกฤษ เมื่อ ค.ศ. 1540 (พ.ศ. 2083) เป็นเจ้าหน้าที่ของศาลซึ่งทำหน้าที่ป่าวประกาศคำแถลงการณ์ที่บังคับใช้โดยศาลต่อสาธารณะ โดยคนป่าวประกาศราษฎรมักจะแต่งกายด้วยชุดเสื้อคลุมสีแดงและทอง สวมกางเกงสีเขียว รองเท้าบูทสีดำ และสวมหมวกสักหลาด มาตั้งแต่ศตวรรษที่ 18พร้อมสั่นระฆังเพื่อดึงดูดความสนใจจากประชาชนให้ มาฟังคำแถลงการณ์นั้น
9. หนังสือพิมพ์รายวัน (Daily Newspaper) หนังสือพิมพ์รายวันฉบับแรกนั้นเกิดขึ้นในเยอรมนี คือ Einkommende Zeitung ออกในปี ค.ศ. 1650 (พ.ศ. 2193) และต่อมาในยุโรปก็ได้กำเนิดหนังสือพิมพ์รายวัน The Daily Courant ตามมา
10. รหัสมอร์ส (Morse Code) ถือกำเนิดขึ้นเพื่อใช้สำหรับส่งข้อความทางการทหารของสหรัฐอเมริกา เมื่อ ค.ศ.1835 (พ.ศ. 2378) ด้วยการประดิษฐ์ของ ซามูเอล ฟินเลย์ บรีส มอร์ส ชาวอเมริกัน โดยรหัสมอร์สนั้นจะถูกกำหนดขึ้นด้วยการใช้รูปแบบสัญลักษณ์สั้นและยาวที่กำหนดขึ้นเป็นมาตรฐาน เพื่อแทนตัวอักษรที่นำมาผสมรวมกันเป็นข้อความ
11. โทรศัพท์ (Telephone) ถือกำเนิดขึ้นในสหรัฐอเมริกา เมื่อ ค.ศ. 1876 (พ.ศ. 2419) อเล็กซานเดอร์ เกร์แฮม เบลล์ วิศวกรชาวสก็อต โดยอาศัยหลังการแปลงคลื่นสัญญานเสียงเป็นไฟฟ้า และส่งต่อสัญญาณไปตามสายไฟฟ้า จากโทรศัพท์เครื่องหนึ่งไปสู่ปากกระบอกของโทรศัพท์อีกเครื่องหนึ่ง
12. กำเนิดเครื่องรับส่งวิทยุโทรเลข (First Transatlantic Signal) หลังจากที่ กูลเยลโม มาร์โคนี นักวิทยาศาสตร์ชาวอิตาลี ได้ประดิษฐ์เครื่องรับส่งวิทยุโทรเลขเครื่องแรกของโลกขึ้น จนสร้างความตื่นตะลึงให้กับคนทั้งโลกมาแล้วด้วยระบบการส่งสัญญาณไร้สาย และได้ถูกนำไปใช้ในกิจการเดินเรือในฐานะเครื่องมือสื่อสารที่สะดวก รวดเร็วและมีประสิทธิภาพมากที่สุดในยุคนั้น ต่อมาเขาก็สามารถพัฒนาเครื่องส่งสัญญาณวิทยุโทรเลขให้สามารถส่งสัญญาณข้ามมหาสมุทรแอตแลนติก จากคอร์นวอลล์ ประเทศอังกฤษ ถึง เกาะนิวฟันด์แลนด์ ประเทศแคนาดา ได้สำเร็จใน ค.ศ.1902 (พ.ศ. 2445)
13. การแพร่ภาพโทรทัศน์ครั้งแรกของโลก (First TV Broadcast) เมื่อราว ค.ศ. 1927 (พ.ศ. 2470) ในสก็อตแลนด์ จอห์น โลจี เบร์ด วิศวกรชาวสกอตแลนด์ สามารถประดิษฐ์ระบบโทรทัศน์ ได้สำเร็จเป็นคนแรกของโลก ในช่วงเวลาเดียวกับที่นักวิทยาศาสตร์จากชาติอื่น ๆ ก็อยู่ในระหว่างทดลอง และประดิษฐ์การรับส่งสัญญาณภาพของโทรทัศน์เช่นกัน และนั่นเป็นผลให้ จอห์น โลจี เบร์ด ได้รับการยกย่องให้เป็น บิดาแห่งโทรทัศน์
แหล่งที่มา
IEEE Communications Society. (2012). A Brief History of Communications. (2nd ed). NJ: IEEE.
ดีมากตนหาง่ายครับ